Konstruowanie fabuły powieści za pomocą Schematu trzech aktów
Tworzenie fabuły stanowi jedno z trudniejszych wyzwań podczas pisania powieści. By ułatwić sobie to zdanie, możemy posiłkować się jednym z najpopularniejszych schematów fabularnych, jakim niewątpliwie jest Schemat trzech aktów.
Zakłada on, że każda opowieść składa się z trzech części: wstępu, rozwinięcia i zakończenia. Z kolei każdy z tych etapów złożony jest z mniejszych fragmentów – punktów fabularnych, w których mają miejsce wydarzenia określonego typu, np. punkt zwrotny, zmagania bohatera z pomniejszymi przeszkodami, czy kulminacja, która obejmuje ostateczne starcie z danym „problemem” (rozwiązanie konfliktu powieści).
Poniższa grafika ilustruje wszystkie elementy schematu trzech aktów:
W akcie I zanurzamy się w klimat opowieści i zapoznajemy z bohaterem w jego naturalnym środowisku. Otrzymujemy sporo informacji, które mają za zadanie zachęcić nas do dalszego czytania (złapanie czytelnika na haczyk, nawiązanie z nim relacji). Między aktem I i II znajduje się pierwszy punkt zwrotny, który wywraca życie bohatera do góry nogami. Stanowi on punkt wyjścia do dalszych przygód protagonisty, który w akcie II mierzy się z różnymi przeszkodami, szukając rozwiązań swojego problemu. Ostatecznie bohater konfrontuje się z antagonistą (mniej lub bardziej materialnym) i problem zostaje rozwiązany (w taki czy inny sposób) w akcie III.
Przykład
Poniżej znajdziesz rozpiskę poszczególnych elementów Schematu trzech aktów na przykładzie „Króla Lwa” 
Dodatkowe wskazówki
Oczywiście powyższy schemat to pewne uogólnienie, punkt wyjścia. Zastosowanie struktury trzech aktów jest czymś w rodzaju postawienia fundamentu, stworzenia rdzenia, który porządkuje i organizuje wydarzenia w książce i nadaje im ciąg przyczynowo-skutkowy. W miarę jak będziemy snuli naszą opowieść, w historii mogą pojawiać się różnego rodzaju odnogi (luźne wątki) czy retrospekcje, które (na pozór) nie do końca wpisują się w omawiany schemat.
Pamiętaj jednak, że niezależnie od zastosowanej struktury fabularnej, sercem każdej historii są jej bohaterowie, dlatego poświęć szczególną uwagę ich kreacji, zwłaszcza motywacjom i dążeniom. To konflikty, w które uwikłane są postacie napędzają fabułę i budują napięcie w powieści.
Zanim rozpoczniesz pracę nad książką, zadaj więc sobie pytanie z czym będą zmagać się Twoi bohaterowie i co sprawi, że będzie to dla czytelnika emocjonujące (o jaką stawkę toczy się gra)? W jaki sposób planujesz wzmacniać napięcie, tak by odbiorca nie mógł się oderwać od lektury i by martwił się o wykreowane przez Ciebie postacie? Jaką przemianę wewnętrzną przejdą Twoi bohaterowie?
Zastanów się również co chciałabyś/chciałbyś, żeby czytelnik wyniósł w Twojej historii. Mam tu na myśli pewne refleksje, które wykraczają poza ramy fabularne. Jakie mądrości / wglądy / idee pragniesz przekazać swoim tekstem? Jakie odczucia chciał(a)byś wywołać w czytelniku?
Więcej wskazówek znajdziesz w tym wpisie.
Zachęcam Cię również do zapoznania się z innym, równie popularnych schematem fabularnym, czyli Podróżą bohatera Josepha Campbella. Jego szczegółowe omówienie znajdziesz w tym linku.
Natomiast więcej wskazówek na temat tworzenia bohaterów znajduje się m.in. tutaj.
3 komentarzy do “Konstruowanie fabuły powieści za pomocą Schematu trzech aktów”